Markten gaan op en neer.

De aandelenmarkt kent dit decennium een mooie opgang. Zo'n gestage stijging is eerder uitzonderlijk. Als we naar het verleden kijken is er op vele markten gemiddeld jaarlijks een correctie (-10%) en regelmatig een bear market (-20%). Om de zoveel jaar zijn er ook grotere dalingen -30%, -40%, of zelf -50% voor de brede markt.
- > Het zou normaal zijn dat we in de nabije of verre toekomst een correctie en ook grotere dalingen krijgen.

De obligatiemarkt is in een speciale situatie vandaag: tijdens de voorbije 30 jaar is de rente voortdurend gedaald.
- > Het is mogelijk dat de rente in de toekomst opnieuw merkbaar zal stijgen.


Er zijn verschillende manieren dat een belegger met deze gebeurtenissen kunnen omgaan.
Wat zijn jullie plannen bij zulke toekomstige gebeurtenissen?

1. Wat doen jullie alswanneer de aandelenmarkt daalt?
a- Wanneer neemt jullie plan zijn aanvang? (bvb niveau van de aandelen markt?)
b- Zijn er voorbereidingen die jullie reeds vandaag hebben getroffen?
c- Wat plannen jullie achteraf? van welk niveau komen jullie opnieuw in actie?

2. Wat doen jullie alswanneer de rente stijgt?
a- Wanneer neemt jullie plan zijn aanvang?
b- Zijn er reeds voorbereidingen/posities die jullie vandaag reeds hebben ingenomen?

B7H4long schreef: ↑12 november 2017, 12:00 Het is mogelijk dat de rente in de toekomst opnieuw merkbaar zal stijgen.

Dat zal dan toch nog jaren duren. Zelfs wanneer de spaarrente stijgt denk ik niet dat die ooit terug boven het niveau van de inflatie zal komen. Wie spaart, verarmt. De tijd dat je door risicoloos sparen rijk kon worden is voorgoed voorbij.

Ik volg gewoon mijn assetklasse verdeling richtwaarde.
Door een fantastisch weekend in de cryptomarkten moet ik weer herbalanceren en komende week zal ik zowel aandelen als obligaties bijkopen. (overschot in crypto wordt omgezet in cash)
Als de aandelen tegelijk dalen zal ik er wat meer kopen, dus dat werkt automatisch zoals nodig.

1) Wat bij daling van de aandelenmarkten?

Momenteel bestaat mijn portefeuille uit 60 % cash en 40 % aandelen. Dat is geen bewuste strategie maar eerder een gevolg van mijn keuze om gespreid in te stappen (ik beleg nog maar twee jaar met serieuze bedragen). Mijn plan is echter om zelfs wanneer ik volledig ingestapt ben mijn cashbuffer niet onder 25-30 % te laten dalen. Redenen: veiligheid + opportunisme.

Aangezien ik beleg in individuele aandelen en niet in ETFs, is het voor mij moeilijk om harde drempels genre 'Na 30 % daling doe ik X' te bedenken. Er zijn altijd wel bedrijven die voldoen aan mijn kwantitatieve eisen (groeisnelheid, grootte en duurzaamheid van dividendrendement + evolutie van kasstromen) en mijn kwalitatieve eisen (duidelijk voordeel in productgamma, R&D en/of productietechnologie ivm concurrentie), ongeacht hoe de beurs het doet.

Wanneer ik koop is vrij duidelijk. Wanneer ik verkoop is wat vager. Idealiter nooit, maar uiteraard zijn er altijd wel bedrijven die door extreem opgelopen koersen of een veranderende markt niet meer aan mijn oorspronkelijke eisen voldoen. Daar halveer ik mijn positie dan in, of ik verkoop ze helemaal als ik het echt niet meer vertrouw.

Per definitie zullen na een sterke daling van de beurzen meer bedrijven aan de kwantitatieve eisen voldoen, puur omdat zaken als cashflowrendement en dividendrendement ceteris paribus stijgen bij dalende koersen. Mijn aankoopvolume zal dus geleidelijk aan stijgen bij dalende beurzen, uiteraard wel gelimiteerd door mijn inkomsten op dat moment en mijn minimale cash-vereisten.

Kort gezegd: dalende beurzen wijzigen mijn strategie niet, ze kunnen enkel mijn watchlist doen uitbreiden. Mijn 'voorbereiding' bestaat uit een vrij grote berg cash, en 'opnieuw in actie komen' is geen issue in mijn strategie: ik blijf kopen.

2) Wat bij stijgende rente?

Ik heb nu geen obligaties. High-yield biedt momenteel een vreselijke risico-rendementverhouding (imo) en investment-grade heeft maar een beperkt rendementsvoordeel t.o.v. cash (en je moet er nog liquiditeitsrisico en eventueel wisselkoersrisico bijnemen ook).

Als investment-grade obligaties duidelijk zouden uitlopen t.o.v. cash qua rendement is mijn plan om mijn cashreserve te beperken en 10-15% in hoogwaarde obligatie-ETFs te steken. Vraag is of dat zal gebeuren. Bij stijgende rentes stijgt immers ook het rendement op cash (zij het dan misschien iets trager).

1. Wat doen jullie alswanneer de aandelenmarkt daalt?
a- Wanneer neemt jullie plan zijn aanvang? (bvb niveau van de aandelen markt?)

Ik volg de markten bijna dagelijks.
Na een tijdspanne van zolang neerwaarts of plat, of - zoveel %..
wordt het tijd dat je de redenen opsomt waarom dat zo is. En deze periodiek evalueert.

Misschien ga ik dan ergens short voor een beperkt bedrag. Of long op een safeheaven zoals goud.
Ondertussen zou ik geld paraat zetten op de effectenrekening.

Je kan op verschillende plaatsen de temperatuur nemen. Tot iedereen het zwart inziet is de bodem wellicht nog niet bereikt.
De temperatuur kan ook genomen worden op de beurs zelf, bij bepaalde niveau's van indexen. Als de S&P onder ik zeg maar iets 1700 duikt dan zien de analisten het nog steeds slecht in.
Doet de index het niet en blijft ze er enkele dagen boven, kan dit mogelijks een eerste lichtpuntje worden. Valt het er opnieuw door, dan valt ook de moraal opnieuw.
Buiten de S&P500 kan je ook kijken naar de prijs van goud bvb.


b- Zijn er voorbereidingen die jullie reeds vandaag hebben getroffen?

I) Gezien we in het verleden al enkel bear markets gehad hebben, is er ook data.

Dit omvat bvb hoe lang de neerwaartse richting aangehouden word sinds de laatste top. Niets zegt dat het dit keer in lijn zal liggen met voorgaande gevallen, maar als het al 60 dagen aan de hand is, kan je toch ergens situeren hoe uitzonderlijk dit al dan niet is, en hoeveel langer het makkelijk nog zou kunnen duren. Dit soort info kan je helpen om kalm te blijven, terwijl de radio opnieuw melding maakt dat de beurzen mooi rood staan. Een mens zou de moed verliezen..

II) Ik heb een plan opgesteld een tijd terug om te weten hoeveel cash ik aan de kant hou. Dit is in functie van geld dat binnenstroomt en de omvang van m'n effecten port.
Een crash is niet zomaar verwerkt op enkele dagen. Dus naast de cash zal er ook wat nieuw beschikbaar zijn. Wie weet komt er net vakantiegeld beschikbaar? Of ik kan een klein stukje van m'n spaarbuffer aanspreken, die ik dan de volgende maand aanzuiver of kan ik een visa kaart gebruiken om wat extra geld aan te spreken en de openstaande som de maand erna af te lossen.
Gezien ik nog niet lang bezig ben, is m'n cash positie beperkt, maar ik had al nagedacht over hoe dat zou moeten evolueren.

III) Sommige mensen/analisten zijn zeer snel negatief omtrent de beurzen en zien er direct onheil in. Dit zijn perma-bears. Mensen die altijd optimistisch zijn ookal is er een 50% crash, de perma-bulls ben je ook niets mee.
Je wil een personen vinden die vaak optimistisch is, maar toch nog kan omslaan. Aan de hand van hun reacties kan je ergens orienteren hoe het er aan toe gaat.

IV) Bepaalde sectoren zullen eerder een goed signaal geven dan andere. Een bedrijf zal pas meer beginnen maken als ze het terug gunstig inziet. Voor ze meer kunnen verkopen, moet ze eerst dingen maken of aankopen. Algemeen kijkt men graag naar de transportsector hiervoor.


c- Wat plannen jullie achteraf? van welk niveau komen jullie opnieuw in actie?

Je moet kiezen, ofwel ga je in schijfjes instappen terwijl het zakt, ofwel wacht je tot de bodem na de rug lijkt te zijn.
Beiden hebben voor- en nadelen.
Als het zakt, koop je dan in even grote schijven? Of steeds grotere? Als je kocht bij -10% en -20% en -30% en -40% en het dieptepunt is -42% dan heb je met evengrote pakketjes gekocht aan -20%.
Maar aan de andere kant, ging het mischien nooit veel verder dan -20% gegaan zijn?
Als je afwacht .. dan zul je die dead cat bounce gezien hebben en gedacht: met mij niet!
En terrecht, want het ging verder omlaag. Maar als je dan pas terug instapt na het ergste blijkt gepasseerd te zijn, is er mogelijks alweer 10% voorbij gegaan.

Elk moet uitmaken waarbij hij zich het beste voelt. Maar het zal beter zijn dat je hier al eens over hebt gedacht.

2. Wat doen jullie alswanneer de rente stijgt?
a- Wanneer neemt jullie plan zijn aanvang?

Dat het stijgt zal me een worst wezen eerlijk gezegd. Wat me interesseert is waar men opet he moment denkt dat de neutrale rente ligt, en als we er al dan niet nog onder staan. Yellen gaf zelf al aan dat deze veel lager is dan vroeger, maar dat we er nog steeds onderstaan, tijdens haar uiteenzetting dat hoewel de rente stijgt, het nog steeds een ondersteunende rente is. Volgens mij ligt deze zeer laag. Ik denk niet dat we nog terugkomen op niveau's zoals voor 2009. Dat heeft ondermeer te zien met onderstaande:

Yaris schreef: ↑12 november 2017, 12:46

B7H4long schreef: ↑12 november 2017, 12:00 Het is mogelijk dat de rente in de toekomst opnieuw merkbaar zal stijgen.

Dat zal dan toch nog jaren duren.

Dat is helemaal geen zekerheid. Velen gaan er van uit dat het de centrale banken zijn die bepalen wat de rentes zullen doen. Dat is echter een misvatting, de centrale bank heeft enkel controle over de rente die banken moeten betalen om geld bij de centrale of nationale bank te lenen. Wat de (lange termijn) rente die bv een bedrijf of land moet betalen hangt van de markt af en daarbij is risico (en inflatie) inschatting de grootste factor. Denk bv aan Griekenland in volle crisis of een bedrijf in slechte papieren. Het risico is reëel dat bij een stevige afkoeling van de economie (recessie) de rente de hoogte in schiet, omdat landen minder inkomsten en bedrijven minder omzet en of winst hebben. Bij een eventueel volgende crash is het lang niet zeker dat bonds en obligatie fondsen (en ETF's) een tegengestelde factor zullen zijn in een gemengde portefeuille.

B7H4long schreef: ↑12 november 2017, 12:00 1. Wat doen jullie alswanneer de aandelenmarkt daalt?
2. Wat doen jullie alswanneer de rente stijgt?

Ik spreid mijn beleggingen over aandelen voor de groei en obligaties en cash (spaarboekjes) als stabiele beleggingen. ik heb vaste % voor elke asset klasse. Dit is gebaseerd op mijn risicoprofiel. Ik ga ervan uit dat de aandelenmarkt met 50% kan dalen, en obligaties met 25%. Deze mogelijke dalingen zijn ingebouwd in mijn plan. Wanneer mijn risicoprofiel zou veranderen (bvb nadering pensioen) zal ik mijn allocatie aanpassen.

Mijn portefeuille heeft een vaste asset allocatie die ik plan te behouden in stijgende en dalende markten.

De verschillende delen van mijn portefeuille zullen verschillend evalueren. Ik gebruik mijn nieuwe contributies om mijn doel% te handhaven. Mijn plan hanteert 5/25 herbalancerings-limieten. Indien een van mijn posities meer dan 5% absoluut of 25% relatief afwijkt van het doelpercentage zal ik herbalanceren door het verkopen van de positie die te hoog staat en het aankopen van het fonds dat te laag staat. Eenmaal per jaar breng ik mijn % volledig terug naar de doel%.

Als de aandelen markt daalt zal ik dus aandelen bijkopen, ofwel met nieuw geld ofwel herbalanceren. Volgens mijn plan loopt dit door tot het dieptepunt van de daling, onafhankelijk of dit -10%, -25% of -30% is. Wanneer de markt opnieuw stijgt zal ik mijn aankopen richten naar mijn stabiele gedeelte van mijn portefeuille. Bij snelle stijging van de aandelen zal dit leiden naar verkoop van aandelen: herbalanceren.

Voor de regionale verdeling van mijn aandelen volg ik de evolutie van de markt: ik heb een wereldfonds: als de USA groter word dan is dat ook zo in mijn portefeuille. Uitzondering hierin is Emerging Markets waar het expliciete doel% van dit fonds 10% is; en ik herbalanceer naar deze 10%.

Voor het stabiele gedeelte van mijn portefeuille splits ik tussen middellange termijn obligaties en cash (via spaarboekjes). De combinatie van beide vermindert mijn gevoeligheid aan renteverhogingen. Aldus geeft dit mij de stabiliteit die ik beoog. Ik plan geen aanpassingen indien de rente verandert.

1a- Uit de brede markt wanneer die te duur wordt (voor de VS reeds het geval IMO), selectief aandelen kiezen die nog ondergewaardeerd zijn of groeipotentieel hebben. Grondstoffen doen het vaak ook goed op het eind van een economische cyclus, daarnaast contraire assets zoals goud(mijnen) opnemen in het portfolio.
b- Ruime cash reserve
c- Daar is geen haast bij, het huidig herstel na de crash van 2008 is reeds 9 jaar aan de gang. Beter iets later er in dan veel te vroeg.
2- Heb geen fondsen of ETF's op bonds en obligaties, rendement weegt niet op tegen het risico, liever jaarlijks 1% door inflatie kwijt op een spaarboekje dan 0 a 1% potentiële winst met rente papier en bijhorend risico.

reteiP schreef: ↑12 november 2017, 13:07 Ik volg gewoon mijn assetklasse verdeling richtwaarde.
Door een fantastisch weekend in de cryptomarkten moet ik weer herbalanceren en komende week zal ik zowel aandelen als obligaties bijkopen. (overschot in crypto wordt omgezet in cash)
Als de aandelen tegelijk dalen zal ik er wat meer kopen, dus dat werkt automatisch zoals nodig.

Het reteip, via welke assets zit jij in de cryptomarkten?

nickname schreef: ↑12 november 2017, 16:19

reteiP schreef: ↑12 november 2017, 13:07 Ik volg gewoon mijn assetklasse verdeling richtwaarde.
Door een fantastisch weekend in de cryptomarkten moet ik weer herbalanceren en komende week zal ik zowel aandelen als obligaties bijkopen. (overschot in crypto wordt omgezet in cash)
Als de aandelen tegelijk dalen zal ik er wat meer kopen, dus dat werkt automatisch zoals nodig.

Het reteip, via welke assets zit jij in de cryptomarkten?

Mijn verdeling is als volgt voor alles:
50% cash
40% aandelen
10% obligaties

Reden dat ik meer cash aanhoud is omdat ik wellicht binnen <5 jaar een vastgoed zal kopen en ik wil niet plots verplicht worden om aandelen te moeten verkopen, dus als die moment er komt kan ik een deel cash gebruiken + een lening en verandert mijn verdeling misschien naar 15% cash, 20% obligaties, 65% aandelen. Al heb ik reeds een opbrengsteigendom en het is ook mogelijk dat ik die verkoop om cash op te halen, maar dan zal ik eerder minder gaan lenen.
De crypto's zitten bijgeteld in de 50% cash maar probeer ik tegelijk op circa 5% van het totaal te houden.
De 5% crypto is als volgt verdeeld: 40% BCH, 32% ETH, 22% BTC, 6% andere coins. Maar hiervoor is een apart topic in subforum "andere beleggingen".

Mijn strategie blijft in elke market theoretisch het zelfde.

Ik blijf investeren op de lange termijn in aandelen en fondsen (laatste minder en minder) met "vers" geld dat binnen komt via arbeid. Het idee is om zoveel mogelijk "tijd" geïnvesteerd te zitten. Binnen deze filosofie zie ik geen reden om bij veranderingen in de markt mijn strategie aan te passen.

vortex schreef: ↑12 november 2017, 14:14 1a- Uit de brede markt wanneer die te duur wordt (voor de VS reeds het geval IMO), selectief aandelen kiezen die nog ondergewaardeerd zijn of groeipotentieel hebben. Grondstoffen doen het vaak ook goed op het eind van een economische cyclus, daarnaast contraire assets zoals goud(mijnen) opnemen in het portfolio.

Ah vertel? Ik merkte vandaag of gisteren hoe goudmijnen en grondstoffen het nu op de moment niet zo goed doen en nu leest ik vandaag dit? Kan je wat nader verklaren waarom grondstoffen tegen het einde van een goede economische cyclus het beter doen?

Henkie1984 schreef: ↑13 november 2017, 11:01 Ik blijf investeren op de lange termijn in aandelen en fondsen (laatste minder en minder) met "vers" geld dat binnen komt via arbeid. Het idee is om zoveel mogelijk "tijd" geïnvesteerd te zitten. Binnen deze filosofie zie ik geen reden om bij veranderingen in de markt mijn strategie aan te passen.

Dat is ook mijn strategie. Ik koop fondsen niet met de opbrengst van de verkoop van andere fondsen maar met geld uit arbeid. Eenmaal ik iets gekocht heb zal ik het lange tijd houden. Dat is omdat ik niet koop met de bedoeling er snel winst op te maken maar omdat ik vertrouwen in het fonds heb of voor de diversificatie. Mijn portefeuille is min of meer "af". Ik heb zowat van alles, in alle sectoren en alle regio's en in voor mij de juiste verhoudingen. Daarvan iets verkopen zou het evenwicht verstoren.

Crusty schreef: ↑8 december 2017, 14:51
Ah vertel? Ik merkte vandaag of gisteren hoe goudmijnen en grondstoffen het nu op de moment niet zo goed doen en nu leest ik vandaag dit? Kan je wat nader verklaren waarom grondstoffen tegen het einde van een goede economische cyclus het beter doen?

Economie en bedrijven draaien dan goed waardoor er meer vraag naar grondstoffen is. Goud is een geval apart, dat moet je eerder zien als contraire belegging, zal het in principe beter doen wanneer aandelen of obligaties het slecht doen (velen zien het nog steeds als veilige haven). Hier vind je wat meer uitleg over welke beleggingen het in principe beter doen in elke fase van een economische cyclus.

Dank ga ik ook morgen eens lezen.