Wat gebeurt er met uw pensioensparen als u overlijdt?

6 februari 2024

Tom Dejonghe

Doet u aan pensioensparen? Vroeg u zich dan al eens af wat er zou gebeuren met uw bijeengespaarde bedrag, mocht u voor uw pensionering overlijden? Wie ontvangt het geld dan en is belasting op verschuldigd?

Volgens Statbel stierven er in 2023 in ons land 111.300 mensen. Daarvan haalden er 15.159 niet de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar, terwijl ongetwijfeld een deel van hen aan pensioensparen deed, via een pensioenspaarfonds bij de bank of een pensioenspaarverzekering bij een verzekeraar. Wat gebeurde er dan met dat geld?

Pensioensparen bij een bank

Spaart u voor uw pensioen in een pensioenspaarfonds bij de bank, met een of meer stortingen per jaar? Dan belegt het fonds uw geld op zijn beurt in aandelen, obligaties en cash. Hoeveel dat opbrengt, hangt af van hoe de financiële markten evolueren.

Overlijdt u vroegtijdig, dan hebben uw erfgenamen recht op de waarde van het fonds op dat ogenblik. Dat kan een mee-, maar ook een tegenvaller zijn. Komt u voor uw zestigste te overlijden? Dan gaat er eerst nog een anticipatieve eindheffing van 8% af. Na uw zestigste verjaardag is die heffing sowieso al ingehouden. Bovendien betalen uw erfgenamen successierechten op het ontvangen bedrag.

Tip: vind het interessantste pensioenspaarfonds voor u

Pensioensparen bij een verzekeraar

Doet u aan pensioensparen via een pensioenspaarverzekering? Dan krijgt u ofwel een gewaarborgde basisrente, aangevuld met jaarlijkse winstdeelnemingen als de verzekeraar erin slaagt uw stortingen met winst te herbeleggen en zijn financiële situatie dat toestaat. Het gaat dan om een tak21-contract. Ofwel krijgt u op de einddatum de opbrengst van uw belegde stortingen, waarbij u het belegde kapitaal ook helemaal kan verliezen, als de financiële markten het slecht doen. Dat is dan een tak23-contract. Er zijn ook contracten die beide formules combineren.

Overlijdt u voor uw pensioen en de einddatum van uw contract? In dat geval gaat het opgebouwde kapitaal naar uw erfgenamen of begunstigden die u zelf hebt gekozen. Als u de premies van uw pensioensparen fiscaal in mindering brengt, kan u echter niet om het even wie als begunstigde aanduiden. Uw keuze beperkt zich tot uw echtgenoot of echtgenote, de partner waarmee u wettelijk samenwoont, uw kind of een bloedverwant tot de tweede graad. U zorgt dus niet alleen voor uw eigen pensioen, u maakt ook werk van financiële zekerheid voor uw dierbaren, voor als u voor uw pensioenleeftijd overlijdt. U kan ook een feitelijk samenwonende als begunstigde aanduiden, maar dan hebt u geen recht meer op een belastingvermindering voor de stortingen.

Ook hier gaat er eerst een anticipatieve heffing van 8% van het opgebouwde kapitaal af, als u voor uw zestigste overlijdt. Na uw zestigste is die heffing al ingehouden. En ook hier zijn de erfgenamen of begunstigden successierechten verschuldigd op het uitgekeerde bedrag. Dat bedrag maakt dan ook deel uit van de erfenis.

Tip: vind de interessantste tak21-pensioenspaarverzekering voor u