Contact

Kies ik voor mijn pensioensparen voor een fonds of voor een verzekering?

Kies ik voor mijn pensioensparen voor een fonds of voor een verzekering

De Belgische pensioenen behoren tot de laagste van Europa. Wie zijn wettelijk pensioen wil aanvullen, doet dus best aan pensioensparen. Dat kan zowel via een pensioenspaarfonds als via een pensioenspaarverzekering. Waarin zit het verschil?

Fiscaal voordelig

Bijna drie miljoen Belgen doen aan pensioensparen. De ene helft via een fonds, de andere helft via een verzekering. In essentie vertrekken ze allebei vanuit hetzelfde principe: tussen je 18de en 64ste stort je regelmatig een bedrag in het fonds of de verzekering. Zo bouw je een spaarpotje op waarop je kan terugvallen na het pensioen.

De overheid moedigt dat ook aan, want ze geeft een belastingvermindering van 30% op het gestorte bedrag. Dat is begrensd tot 940 euro. Concreet: doe je voor 940 euro aan pensioensparen, dan recupereer je daarvan 282 euro via de belastingaangifte. Het belastingvoordeel is identiek voor wie aan pensioensparen doet via een fonds of een verzekering. 

Afhankelijk van de beurs

De keuze voor een pensioenfonds of verzekering hangt in essentie af van jouw risicoappetijt. Een pensioenspaarfonds is een beleggingsfonds: het belegt jouw geld in aandelen en obligaties. Het rendement van jouw spaarcenten is dus volledig afhankelijk van de beurs.

Floreren de aandelen- en obligatiemarkten, dan zouden pensioenspaarfondsen een mooi resultaat moeten kunnen voorleggen. Maar als de aandelenmarkten crashen, dan kan het rendement van jouw pensioenkapitaal zelfs negatief uitvallen. In principe is dat niet noodzakelijk een probleem.

Pensioensparen doe je op de hele lange termijn. Er zijn altijd slechte beursjaren, maar op de hele lange termijn zou je met een beleggingsfonds toch een potentieel hoger rendement moeten kunnen realiseren.

Sowieso zijn er ook verschillende soorten beleggingsfondsen. De defensieve fondsen investeren vooral in obligaties, waaraan een geringer risico wordt toegeschreven. De agressieve fondsen trekken vooral de kaart van de aandelen. Dat gaat gepaard met een hoger risico en een potentieel hoger rendement. De neutrale fondsen hangen daar tussenin.

Verzekering geeft meer bescherming

Maar niet alle spaarders zijn bereid om hun pensioenkapitaal op de beurs te beleggen. Voor hen hebben verzekeraars de pensioenspaarverzekering in het leven geroepen.

Het meest gangbare is het tak21-contract: spaarders ontvangen op hun stortingen een vaste jaarlijkse rente, dat eventueel nog kan worden aangevuld met een winstdeelname die afhankelijk is van de prestaties van de onderliggende beleggingsportefeuille. Die winstdeelname is geen zekerheid, de vaste rente is dat wel.

Daarnaast is het kapitaal op een tak21-pensioenspaarverzekering tot 100.000 euro gewaarborgd door het Bijzonder Beschermingsfonds voor Deposito's en Levensverzekeringen in geval van een faillissement van de verzekeringsmaatschappij. De bescherming van 100.000 euro geldt wel voor al jouw tak21-contracten samen bij die verzekeraar.

Het minimumrendement en de kapitaalsbescherming van de pensioenspaarverzekering hebben wel een prijs, want pensioenverzekeringen leveren in principe een lager rendement. Om een idee te geven: voor het gros van de pensioenspaarverzekeringen bedroeg het nettorendement vorig jaar 2 à 3%. Met pensioenspaarfondsen haalden beleggers volgens berekeningen van de krant De Tijd dan weer een rendement van gemiddeld 7,2% (al biedt dat natuurlijk geen enkele garantie voor de toekomst).

Spaargids.be maakte voor u alvast een overzicht van de opbrengsten van de tak21-pensioenspaarverzekeringen.

Kostenplaatje

Zowel aan een fonds als aan een spaarverzekering zijn kosten verbonden. Beide rekenen instapkosten aan. Bij een pensioenspaarfonds ligt dat meestal rond 3%. Een pensioenspaarverzekering rekent hogere instapkosten aan en bij de meeste verzekeraars bedragen die 4 à 7%. Een pensioenspaarfonds rekent jaarlijks nog wel een beheersvergoeding aan. Die varieert veelal van 0 tot 1,5%. 

Ook het fiscale plaatje is anders. Zowel voor de fondsen als spaarverzekeringen moet je op je 60ste verjaardag 8% belastingen betalen (de zogenaamde anticipatieve heffing). Dat tarief wordt niet berekend op het kapitaal dat je werkelijk bij elkaar spaarde, maar wel op een fictief kapitaal. Bij een fonds is dat de optelsom van de stortingen en een fictief jaarrendement van 4,75% op de storting (ook als het reële rendement lager ligt).

Bij een pensioenspaarverzekering wordt het belastingtarief van 8% toegepast op het geheel van de storingen, aangevuld met het minimum gewaarborgd jaarrendement. Eventuele winstdeelnames zijn vrijgesteld.  Wie na zijn zestigste nog verder aan pensioensparen doet, moet op die bedragen geen anticipatieve heffing betalen. De stortingen geven wel nog altijd recht op een belastingvermindering.

Veranderen is toegestaan

Spaarders zijn niet voor het leven gebonden aan hun keuze voor een fonds of spaarverzekering. Wie kiest voor een (dynamisch) pensioenfonds, krijgt meestal al het advies om te switchen naar een defensiever fonds naarmate de pensioenleeftijd dichterbij komt. Dat moet vermijden dat vlak voor het pensioen een deel van het opgebouwde kapitaal in rook opgaat door een beurscrash. Bij de meeste banken is zo'n overstap gratis (tenminste: als je kiest voor een fonds bij dezelfde bank). Stap je over naar een fonds bij een andere bank, dan zal de oude bank daar wel kosten voor aanrekenen.

Hetzelfde geldt eigenlijk voor spaarverzekeringen. Je kan overstappen naar een andere verzekering: meestal gratis als je bij dezelfde verzekeraar blijft, met kosten als je kiest voor een andere verzekeraar.

Pensioenkapitaal overhevelen van een verzekering naar een fonds of omgekeerd ligt veel moeilijker. Fiscaal wordt dat zwaar afgestraft. Je vraagt het kapitaal dan eigenlijk vervroegd op, waardoor het kapitaal belast wordt aan 33%. Je kan dan beter de pensioenverzekering en het pensioenfonds naast mekaar laten bestaan (al geeft enkel de storting in één van beide recht op de belastingvermindering).

Lees ook:

Andere tips over beleggingsfondsen

Log in om reacties to posten. Geen login? Registreer u hier.

Schrijf je in op onze nieuwsbrief!

& ontvang tips om te besparen