Waarom stijgt de spaarrente niet?

31 mei 2022

De ene rentevoet is de andere niet. Om dat aan te tonen, hoeft u het niet ver te zoeken. Een blik op de evolutie van de rentevoeten op spaarboekjes en die van de rentevoeten op hypothecaire leningen spreekt boekdelen. De eerste blijft al lange tijd erg laag, de tweede is dit jaar aan een klim begonnen. Maar waarom stijgt de rente op het spaarboekje niet mee?

Om die vraag te beantwoorden, moeten we eerst een onderscheid maken tussen de langetermijn- en de kortetermijnrente. Hypotheken volgen de golven van de langetermijnrente. Dat is rente op staatsobligaties die nog minstens tien jaar lopen. Die langetermijnrente zit momenteel in een opwaartse beweging. Sinds de coronacrisis kocht de Europese Centrale Bank (ECB) massaal overheidsschulden op. Ze deed dat als steunmaatregel. Maar nu is die aankoop teruggeschroefd. Daardoor is er minder vraag naar die schulden en kan de rente stijgen.

Kortetermijnrente

Dat de rentevoeten van spaarboekjes niet mee stijgen, komt omdat ze deel uitmaakten van de kortetermijnrente. En die staat helemaal los van de langetermijnrente. Of de kortetermijnrente al dan niet stijgt, daarover beslist de Europese Centrale Bank grotendeels. De ECB heeft sinds de financiële crisis van 2008 de kortetermijnrente stevig laten dalen, tot 0%. Kwestie van sparen te ontmoedigen en u aan te sporen om geld uit te geven en te investeren. Pas op die manier zou de economie weer opveren. Dat lagerentebeleid is nog altijd van toepassing. Momenteel schommelen de basisrentes op spaarboekjes in België tussen 0,00% en 0,25%. De totale rente (basisrente + getrouwheidsrente) zit tussen 0,00% en 0,65%.

Tip: Vergelijk hier de opbrengst van de spaarrekeningen in België

Tip: Vergelijk hier de tarieven voor hypothecaire leningen

Niet gelinkt

Door de rusteloze interestvoeten op hypothecaire leningen en de ‘slapende’ interestvoeten op spaarboekjes is er op rentevlak een onevenwicht ontstaan dat veel mensen niet begrijpen. “De rentevoeten van spaarboekjes en die van hypothecaire kredieten zijn niet direct aan elkaar gelinkt”, verduidelijkt Inge Everaert van Beobank. “Een stijging van de rentevoeten van hypothecaire kredieten heeft dus geen directe invloed op de rentevoeten van spaarboekjes. De marktrentevoeten op korte termijn zijn al verscheidene jaren negatief. Hoewel er momenteel sprake is van een geleidelijk herstel van de kortetermijnreferentierentevoeten, zijn ze echter tot vandaag nog altijd negatief. De langetermijnreferentierentevoeten zijn vaak hoger dan de kortetermijnreferentierentevoeten. Maar op termijnrekeningen met een langere looptijd is de rentevoet wel degelijk al aan te stijgen.”

Geleidelijk herstel

Of de rentevoeten op spaarboekjes dit jaar nog stijgen, blijft een vraagteken. “Momenteel zien we een geleidelijk herstel van de kortetermijnrentevoeten en volgen we de trend op de voet. Maar het is vandaag nog te vroeg om op de zaken vooruit te lopen”, aldus nog Everaert. Dat laatste is ook de mening van andere banken die we contacteerden.

Nu de koopkracht daalt, zouden hogere rentevoeten op spaarboekjes voor de consument een welkome opsteker zijn. “Bij hogere rentevoeten geniet de klant een hoger rendement op zijn spaargeld. Op termijn zal dat waarschijnlijk ook het geval zijn, maar wanneer precies, is moeilijk te voorspellen op basis van het huidige herstel dat heel geleidelijk gebeurt”, besluit Everaert.