Een eigen woning verwerven met een bescheiden inkomen: hoe kan het toch?

23 januari 2024

Een woning kopen, eenvoudig is het nooit. Zeker niet als u een relatief bescheiden inkomen hebt. Maar mogelijk kan u er dan voor lenen via het Vlaams Woningfonds. Wanneer maakt u aanspraak op zo’n lening? En hoeveel goedkoper is die, vergeleken met een woonlening bij de bank?

Een miljard euro. Zeker zoveel budget verschafte het Vlaams Woningfonds – de Vlaamse overheid, dus – in 2023 aan Vlamingen voor de aankoop of verbouwing van een woning. Almaar meer mensen vinden dan ook de weg naar deze oplossing. Van januari tot september 2023 ontving het Vlaams Woningfonds 5.675 leningsaanvragen, of zowat duizend meer dan het jaar voordien. Daarvan hadden er begin november 2023 al 4.798 groen licht gekregen, goed voor een totaal van 1,068 miljard euro, of 11% meer dan tijdens het hele werkjaar 2022.

Waarom is zo’n lening interessant?

Kort gezegd: omdat u bij het Vlaams Woningfonds het hele bedrag voor bijvoorbeeld de aankoop van een woning kan lenen, inclusief de registratierechten en notariskosten. Dat in tegenstelling tot bij de bank, waarbij u 10 à 20% van de aankoopprijs zelf op tafel moet leggen.

Bovendien leent u bij het Vlaams Woningfonds tegen een lagere rente. Tegen welk tarief precies hangt af van uw inkomen, gezinstoestand, de looptijd van uw lening, de ligging van de woning en de rentevoet op Belgische overheidsobligaties op twintig jaar. Zo betaalt u minder rente als uw inkomen lager is, of als u in een duurdere gemeente woont.

Hoeveel minder, momenteel?

Stel dat uw gezin twee kinderen ten laste heeft, beide jonger dan zes jaar, zonder een andere persoon ten laste. U vraagt de lening met twee personen aan, uw netto belastbaar jaarinkomen bedraagt 60.000 euro en u wilt 200.000 euro lenen voor een woning in Aalst, op twintig jaar. Dan leent u bij het Vlaams Woningfonds aan 3%. Hebt u jaarlijks de helft zoveel netto belastbaar inkomen, namelijk 30.000 euro? Dan bedraagt het tarief slechts 2,19%. De rente wordt elke vijf jaar herzien op basis van uw gezinstoestand en inkomen.

Leent u daarentegen bij de banken 200.000 euro op twintig jaar, vijf jaar rentevast, dan betaalt u al snel 3,80%. Bovendien kan u bij de bank niet lenen voor de volledige prijs.

Wanneer maakt u aanspraak op een lening via het Vlaams Woningfonds?

Lenen via het Vlaams Woningfonds kan dus beduidend goedkoper zijn dan bij de bank. Maar het spreekt voor zich dat niet iedereen voor de regeling in aanmerking komt. Om te beginnen moet de verkoopwaarde van de woning of het appartement onder een bepaald maximumbedrag blijven, afhankelijk van de ligging van het gebouw en het aantal personen ten laste.

Verder moet uw inkomen zich binnen een bepaalde minimum- en maximumgrens bevinden. Ook hier speelt uw gezinssamenstelling en de ligging van uw woning of appartement opnieuw mee. Verder mag u over het algemeen geen woning, bouwgrond of kavel in volle eigendom hebben, of in vruchtgebruik, erfpacht of opstal hebben of hebben gegeven, ook niet gedeeltelijk of via een vennootschap. U moet ook nog altijd voldoende solvabel zijn en dus elke maand genoeg overhouden om aan uw normale gezinsbehoeften te voldoen.