Slopen en herbouwen met 15% korting

9 maart 2024

Wie wil er geen korting krijgen van 15% als hij een woning wil bouwen? Het kan. Wie een woning sloopt om er een nieuw pand te bouwen, moet slechts 6% btw betalen op bouwmaterialen en werkuren in plaats van de gebruikelijke 21%. Ten minste als hij aan de voorwaarden voldoet. Op een project van 300.000 euro maakt dat al meteen 45.000 euro verschil.

Wie een nieuwbouw zet, betaalt in principe 21% btw op de totale factuur van de aannemer, dus zowel op de bouwmaterialen als op de werkuren.

Toch is er een uitzondering. We een woning sloopt om op hetzelfde perceel – dus niet noodzakelijk op dezelfde plaats - een nieuw pand op te trekken, moet slechts 6% op alles betalen.

Maar hiervoor moet het project wel aan enkele voorwaarden voldoen. Zo moet het slaan op de eigen woning, waar de aanvrager ook gaat wonen, al mag hij die ook deels gebruiken voor de uitoefening van zijn beroep. De bouw van een tweede verblijf komt daarentegen niet in aanmerking. Dat geldt evenmin voor een investeringspand, tenzij het pand nadien langdurig wordt verhuurd in het kader van het sociaal huisvestingsbeleid.

Enige eigen woning

Bovendien mag de aanvrager geen andere woning in eigendom hebben. Of dat zo is, wordt bekeken op het moment dat hij in het nieuwe pand intrekt. Wie dus nog andere woningen bezit, kan dus enkel van de verlaagde btw genieten als hij die tijdig verkoopt. Voor de eigen woning waarin hij bij de aanvraag woont, geldt wel een gedoogperiode. Die moet van de hand zijn gedaan op 31 december van het jaar van de ingebruikname van de woning waarvoor het fiscale voordeel wordt gevraagd. Daarentegen wordt geen rekening gehouden met woningen waarvan de aanvrager als gevolg van een erfenis mede-eigenaar, blote eigenaar of vruchtgebruiker is.

Bij gehuwden of wettelijk samenwonenden moet elke partner aan de vereisten voldoen om in aanmerking te komen voor het fiscale voordeel. Voldoet een van hen niet aan alle criteria, dan gaat het feestje niet door.

Bij feitelijk samenwonenden wordt de situatie van elke partner dan weer apart bekeken. Voldoet de partner die het voordeel aanvraagt aan de criteria, dan krijgt hij of zij het verlaagde tarief van 6%.

Belangrijk is ook dat de genieter(s) van het fiscale voordeel aan de voorwaarden moeten blijven voldoen. Doen ze dit niet, dan moeten ze een deel van dat voordeel terugbetalen. De periode waarvoor dit geldt, verstrijkt pas op 31 december van het vijfde jaar na de ingebruikname. Het gaat dus om meer dan 5 jaar. De ‘boete’ bedraagt 15% voor alle jaren die nog lopen tot die einddatum. De verplichting vervalt evenwel bij overlijden en bij echtscheidingen, alsook als de woning wordt vernietigd, bijvoorbeeld bij een brand.

Daarmee is lijst met voorwaarden nog niet volledig afgevinkt. Zo mag de bewoonbare oppervlakte van de woning ook niet meer dan 200 m² bedragen. Maar die term wordt strikt geïnterpreteerd. De oppervlakte van trappen, kelders, niet bewoonbare zolders, garages, wasplaatsen en toiletten tellen niet mee.

Ten slotte moet het gaan om een pand dat door een particulier zelf wordt gebouwd. Sloop en heropbouw door een projectontwikkelaar komt niet langer in aanmerking, tenzij voor projecten waarvoor de omgevingsvergunning voor 1 juli 2023 werd aangevraagd en in 2024 worden afgewerkt en verkocht.

De regeling geldt voor het hele Belgische grondgebied.

Let wel: doe-het-zelvers krijgen geen verlaagd tarief van 6% op de aankoop van hun materiaal. Om van het voordeel te genieten, is de tussenkomst van een aannemer vereist. Ook moet de toestemming voor het gebruik van de 6%-regel voorafgaandelijk worden aangevraagd bij de btw-administratie.

Meer info: Hoofdstuk 5 van de programmawet van 22 december 2023.

Sloop- en heropbouwpremie

Wie niet in aanmerking komt voor het verlaagde btw-tarief, kan onder bepaalde voorwaarden wel een sloop- en herbouwpremie van 10.000 euro van de Vlaamse overheid aanvragen. Hij moet daarbij wel kunnen bewijzen dat bij de afbraak werd voldaan aan de vereisten voor asbestverwijdering. Ze moet ook worden aangevraagd binnen de drie maanden na de goedkeuring van de gecombineerde vergunning sloop en heropbouw.

Tip: Ook geïnteresseerd in een woonlening? Dan vindt u hier de recente voorstellen die andere lezers van Spaargids ontvingen van hun bank.